Governance

Typ hier de pagina

Governance-filosofie

In de 21steeeuw ontstaat een nieuw type professional, de kenniskunstenaar ofwel creatieve professional (vd Wiel). De consultant van CLAS (UMCG) een voorbeeld van deze nieuwe professie. De (hospitality) consultant richt zich op het helpen oplossen van complexe vraagstukken in het UMCG. Dit zijn vaak taaie problemen (wicked problems) waar geen standaard oplossing voor bestaat. De consultants richten zich op problemen op het gebied van communicatie, leidinggeven, assessment/personeelsbeoordeling en leiderschap. De adviesopdrachten zijn maatwerk. Samen met de cliënt wordt gezocht naar een creatieve oplossing voor een complex probleem. Het probleem kan betrekking hebben op een individu, een team, een afdeling of de totale organisatie. Dit zijn verschillende systeem (aggregatie) niveaus. De consultants van CLAS zijn procesadviseurs. Samenwerking met de cliënten is gebaseerd op dialoog en co-creatie. 

 

Bij CLAS werken ca. 10 consultants, elk met hun eigen unieke talenten en capaciteiten. Door de competenties en metacompetenties van deze consultants expliciet te maken ontstaat inzicht in de kerncompetentie van CLAS. Het gaat hier om het expliciteren van tacit knowledge. Dit project is gebaseerd op het SECI model. De kerncompetentie bestaat uit het ‘corporate curriculum’ van CLAS. Dit ‘corporate curriculum’ is vastgelegd in documenten (zoals handleidingen bij trainingen), testmateriaal en rapporten, maar is voor externen ook inzichtelijk in de vorm van een digitale leeromgeving (AHMAS). 

Iedere consultant beschikt over een unieke mindset aan competenties (Dweck). Deze mindset is plastisch en leent zich voor continue ontwikkeling. Uitgangspunt is een leven lang leren. 

 

Competenties zijn mentale gereedschappen. Zij zijn te vergelijken met apps en bieden onder-steuning bij het oplossen van complexe problemen (Dennett). Competenties zijn mini-programma’s waarmee gedrag kan worden gestuurd en gemodificeerd. Iedere consultant beschikt over een unieke, persoonlijke toolkit  ofwel een eigen gedrags- en handelingsrepertoire. Deze toolkit bestaat grotendeels uit stilzwijgende kennis en kunde (tacit knowledge). De uitdaging bestaat eruit om deze tacit knowledge expliciet te maken en daarbij gebruik te maken van het CanMeds model. Het CanMeds model is een internationale standaard op het gebied van medische opleidingen. Dit CanMeds model is compatibel met het model van metacompetenties/kapitalen en komt overeen met het Menselijk Activiteiten Systeem van Engestrom. Dit laatste model wordt veel gebruikt in situaties, waarin werken en leren elkaar op een positieve manier bevruchten. 

De consultants van CLAS zijn actoren. Actoren zijn hoogwaardige professionals, die in staat zijn zichzelf te sturen en elkaar te sturen. Een actor is in staat invloed uit te oefenen op zijn omgeving. De consultants van CLAS richten zich op transformatie en innovatie. Een actor vormt een menselijk activiteiten systeem (Engestrom).  De mindset van de consultants van CLAS kan in kaart worden gebracht met de CanMeds/metacompetenties. Dit model kan fungeren als een soort mentaal GPS systeem, waarmee de consultant zichzelf kan sturen. Bij een actor valt het Besturend Orgaan (mindset) samen met het Bestuurd Systeem (De Leeuw). 

 

CLAS is innovatief. De digiborden zijn een technologische innovatie en bieden ongekende mogelijkheden in het leerlandschap, dat CLAS voor het UMCG beschikbaar stelt. De digiborden maken het mogelijk om de mindsets van de consultants in kaart te brengen, zowel op individueel niveau als op collectief niveau. De unieke gedragscompetenties van de individuele CLAS consultant kunnen in kaart worden gebracht d.m.v. zelfevaluatie en met behulp van (zelfgekozen) critical friends. Uitgangspunt is het opsporen van de individuele talenten. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van Appreciative Inquiry (zie Cooperrider, Van Beirendonck). De individuele competentieset is tijd- en context gebonden en bruikbaar als competentieprofiel. Dit profiel kan worden gebruikt in het kader van personal branding en persoonlijke en collectieve profilering. 

 

Het model (mindset) bestaat uit verschillende dimensies (metacompetenties), waaronder ca. 50 gedragscompetenties zijn ondergebracht. Door verbinding van de (meta)competenties ontstaat creatief kapitaal. Dit bestaat uit ideeën, concepten, prototypes en creatieve oplossingen voor cases (Design Thinking).   

 

Het model van metacompetenties bestaat uit kapitalen. Het begrip kapitaal is ontleend aan Bourdieu, maar wordt hier op een uitgebreide manier gebruikt om de menselijke mindset op een positieve manier in kaart te brengen. De volgende kapitalen worden onderscheiden: psychologisch, sociaal, communicatief-cultureel, operationeel, intellectueel, innovatief en creatief. Deze kapitalen komen overeen met de CanMeds dimensies met bijbehorende rollen.

Metacompetenties

CanMeds rollen

Psychologisch kapitaal

Professional 

Sociaal kapitaal

Samenwerker

Cultureel-communicatief kapitaal

Communicator

Operationeel kapitaal

Organisator

Intellectueel kapitaal

Onderzoeker (scholar)

Innovatief kapitaal

Innovator, maatschappelijk pleitbezorger

Creatief kapitaal

Expert

 

 

Opschaling en organisatie

Het model van de kerncompetenties kan men opschalen naar grotere of gehele organisaties. Wat voor CLS geldt, geldt ook voor WI en UMCG als geheel. Creatief kenniswerk is gebaat bij een andere organisatorische inbedding. Postmoderne organisaties werken vraaggericht. Medewerkers reageren sensitief en ondernemend op vragen van cliënten. 

CLAS is een voorbeeld van een postmoderne organisatie. In de management literatuur staat deze configuratie bekend als adhocratie, netwerkorganisatie, complex adaptief systeem (Ackoff). De opgave van dit type organisatie bestaat uit het vinden van een balans tussen externe adaptatie en interne cohesie (Schein). 

De functionele scheiding tussen management, inhoudelijke deskundigen, staf en ondersteunende medewerkers vervaagt; er is sprake van integrale bedrijfsvoering. Medewerkers werken vraaggericht en functioneren in teamverband, vergelijkbaar met een maatschap. Problemen, vraagstukken en dilemma’s worden opgelost in nauwe samenwerking (‘co-creatie’) met klanten en collega’s. 

CLAS beschikt over een kerncompetentie, een unique selling point. De kracht van CLAS ligt met name op het gebied van de onderstroom, het EQ (psychologisch, sociaal en communicatief-cultureel kapitaal). 

De betekenis van CLAS voor het UMCG is groot. Het UMCG maakt de omslag van een professionele bureaucratie naar een kennisintensieve organisatie. Speerpunt van beleid is Healthy Ageing. In het UMCG als kennisintensieve organisatie vormen medewerkers het belangrijkste kapitaal. HRM beleid maakt plaats voor Human Resources Development. Deze transitie gaat gepaard met onvermijdelijke knelpunten, fricties en dilemma’s. CLAS heeft de afgelopen 25 jaar haar toegevoegde waarde duidelijk aangetoond en blijft zich zelf continu ontwikkelen. 

De besturingsfilosofie van CLAS is gebaseerd op postmodern denken. CLAS staat in de Externe Oriëntatie in Volledige Zin (EOVZ; Van Dinten). Hierbij gaat hem om duurzame (ecologische) systeem innovatie (Rotmans, Joore). Op micro, meso en macro niveau wordt geprobeerd om een alternatief te ontwikkelen voor organisaties in de gezondheidszorg. Healthy Ageing is het uitgangspunt. Professionals bieden patiënten niet alleen cure, maar ook care. Daarbij wordt uitgegaan van een integraal, holistisch, non-dualistische visie op patiëntenzorg.  Niet alleen patiënten hebben zorg nodig, maar CLAS richt zich op de zorg (care) voor de professionals in het UMCG door:

a.    Gezamenlijk oplossingen te bedenken voor complexe problemen

b.    De professionals in het UMCG inzicht te geven in hun mindset (leren leren = deutero leren; weten hoe te weten, homo sapiens sapiens)

Verandering van besturingsfilosofie is en vergt een mentale transformatie. Het gaat om wijziging van de achterliggende aannames en principes, dus om drieslag leren (Agryris, Wierdsma en Swierenga) in een lerende organisatie. 

 

CLAS biedt het UMCG een (fysiek en digitaal) leerlandschap. Dit leerlandschap biedt ongekende mogelijkheden, die in de 21steeeuw mogelijk worden door optimaal gebruik te maken van ICT. De leerarchitectuur gaat uit van een andere visie op de menselijke mind. Deze ‘philosophy of mind’ gaat uit van embodied cognition, embedded cognition en extended cognition. 

Consultants van CLAS doen praktijkonderzoek. Dit onderzoek is tegelijkertijd interventie. Samen met de cliënt verkennen de consultants de context, de lokale biotoop. De werksituatie van de cliënt is een ‘tribe’ (stam, clan), een specifieke organisatiecultuur met eigen symbolen, rituelen, (anti)helden, normen en omgangsvormen. 

De consultant van CLAS gebruikt bij zijn interventies vaak zijn gedragscompetenties als creatieve denkgereedschappen. Als ‘change agent’ treedt de consultant van CLAS op als begeleidingskundige en beschikt over een breed repertoire aan creatieve verandermethoden en technieken. In toenemende mate bestaat aandacht voor non-verbale communicatie. 

De consultant van CLAS is kenniskunstenaar (wordt vervolgd …….).

 

Voorstel:

Per consultant 15 excellente gedragscompetenties in kaart brengen (positieve psychologie, Appreciative Inquiry): zelfevaluatie & critical friends. Deze gedragscompetenties kunnen worden geordend naar metacompetenties/CanMeds rollen.